Stop de rotzooi in onze tienerkamers!
De kamer van je tiener is in de loop van de maanden een puinhoop geworden en hij weigert het vandaag op te ruimen? En als je de redenen voor zijn tegenstand niet begrijpt, ervaar je het als een persoonlijke agressie. Om beter te begrijpen wat deze aandoening betekent en om oplossingen te vinden om slechte gewoonten te corrigeren, hebben we het team van het kinder- en jeugdpsychiatriecentrum aan de kust van het tienercentrum van het ziekenhuiscentrum van Duinkerken geïnterviewd. Samengesteld uit twee verpleegsters, een kinderpsychiater en twee psychologen, geeft deze ons vandaag enkele mogelijkheden tot reflectie en praktische tips om de situatie goed te beheren. Naar je pennen!Vertegenwoordiging van zijn innerlijkheid te midden van chaos, de slaapkamer van een tiener is een intieme ruimte waar hij graag zijn toevlucht neemt om te dromen, naar muziek te luisteren, zich af te zonderen en zijn vrienden te ontvangen. Hoe kunnen ouders alle problemen die aan deze ruimte verbonden zijn, laten begrijpen?
Je moet weten dat de adolescentie een periode is van diepgaande veranderingen en mutaties. We verlaten onze identiteit als kind, en dit kan soms pijnlijk zijn voor de adolescent die moet rouwen om zijn oude status en de wereld op een nieuwe manier moet vatten, anders dan de kinderachtige wereld die hij zelf heeft opgebouwd. In de slaapkamer gaat het om een nieuwe toe-eigening van de leefruimte. Hij zal de kamer investeren door posters van zijn favoriete sterren op te hangen, een indeling van de ruimte zoeken die beantwoordt aan zijn nieuwe identiteit en vooral elke inbreuk zoveel mogelijk vermijden door de deur naar zijn kamer te sluiten. Er is echter geen reden om ongerust te zijn! Integendeel, ouders moeten begrijpen dat de deur in deze tijd erg belangrijk is als middel om je af te zonderen en om je ruimte in huis te hebben. Als ouders het gevoel hebben buitengesloten te zijn of zelfs verbannen uit deze ruimte en meer in het algemeen uit het leven van hun kind, kan het voor hen interessant zijn om zich te herinneren hoe ze de situatie hebben ervaren en aangepakt toen ze zelf dezelfde tiener waren. Vaak wekt de adolescentie van kinderen de herinneringen van ouders aan hun eigen adolescentie op. Wat ouders ook moeten begrijpen, is dat deze ruimte nuttig is, zelfs noodzakelijk, na 11 jaar is het beter om je kamer of je eigen ruimte te hebben en je moet voorkomen dat tieners hun kamer delen met kinderen.
Veel ouders hebben de indruk dat de uiterlijke stoornis overeenkomt met de innerlijke stoornis van hun kind. Denk je echt dat ze zorgen baren?
Er is absoluut niets om je zorgen over te maken! Behalve misschien voor de staat van zijn kamer! Uiterlijke wanorde is in feite een noodzakelijk onderdeel van de adolescentie en dit probleem lost zich meestal vanzelf op wanneer de ouders afstand doen of wanneer de jongere het huis verlaat. Bovendien moeten ouders begrijpen dat hun kind op deze leeftijd, tussen twaalf en achttien jaar, zich in een periode van diepgaande verandering bevindt (emotioneel, seksueel, liefde, …) en dat hij prioriteiten heeft die veel belangrijker zijn dan die van je kamer opruimen. In werkelijkheid is deze puinhoop vaak slechts een manier om een kamer in huis toe te eigenen en te doen wat hij wil. Wat daarentegen zorgwekkender is, is wanneer de tiener zijn kamer niet meer uit komt, zichzelf afsnijdt van zijn relaties, te ordelijk is of er niet tegen kan dat dingen niet op hun plaats zijn. Het is inderdaad vaak het teken van interne spanningen. Kijk, er is reden tot zorg!
Wat zijn de redenen waarom veel tieners een gecompliceerde relatie hebben met opruimen?
Tijdens deze periode heeft de adolescent de neiging om de regels en organisatie van het gezin in twijfel te trekken. Dus zijn kamer niet opruimen en een beetje rommel hebben is voor hem een goede manier om zijn territorium af te bakenen en zijn identiteit te bevestigen. Het kan bijvoorbeeld interessant zijn om stil te staan bij de wasserij en het beheer ervan. Linnen is als een tweede huid. Het is ook het laatste bolwerk van autonomie. Je bent effectief onafhankelijk wanneer je het initiatief neemt om je eigen wasmachine te kopen en niet meer heen en weer gaat naar je ouders om hun was terug te brengen en kleine gerechten op te halen die voor de week zijn klaargemaakt. Als het kind nog thuis is, stel dan de volgende vragen: Hoeveel vuile kleren zijn de ouders bereid vast te houden voordat ze ze zelf ophalen? Wie raapt de vuile was op en zet de schone weg? Is er een dag ingesteld voor de was? Als ze arriveert met haar vuile t-shirt dat ze "dit weekend absoluut wil dragen", dat wil zeggen over twee dagen, nou dan is het misschien de gelegenheid om gewoon uit te leggen hoe de wasmachine en het strijkijzer werken.
Is het absoluut noodzakelijk om van uw tiener te eisen dat hij zijn kamer opruimt?
Moet hij de opslag van deze persoonlijke ruimte waar hij kan ingrijpen en hem grenzen en hygiëneregels opleggen zelfstandig mogen beheren? Hier is alle vraag! Als wordt aangenomen dat het aan de tiener is om deze ruimte op te ruimen, waarom voelen ouders zich dan onder druk gezet om aan te dringen? Waarom dit toch al banale verzoek een bron is van meerdere spanningen in het gezin. Soms moeilijk, je moet weten dat conflicten ook heel geruststellend zijn voor de tiener die het gevoel heeft dat hij niet helemaal losgelaten wordt en dat hij gesteund wordt in geval van nood.
Over het algemeen is het belangrijk dat ouders grenzen stellen, duidelijk zijn over de straffen en dat ze hun kind op de hoogte stellen als de kamer te rommelig is. Ze kunnen bijvoorbeeld een vuilniszak en de stofzuiger voor de slaapkamer zetten als het voor hem of haar tijd is om in te grijpen. Kortom, ons advies: wees geduldig en houd een band met je tiener! Wat betreft het zelf opruimen, is het beter om hiervan af te zien en het in deze opslag te vergezellen. De fout zou zijn dat de ouders opruimen voordat het zelfs maar een rommeltje wordt en de tiener niets meer doet en dat hij van mening is dat, aangezien deze rommel zijn ouders irriteert en ze graag opruimen, net zo veel als ze zelf doen. Evenzo is de fout ook waar wanneer de gefrustreerde ouders beginnen te handelen zonder de toestemming van het kind. Op dat moment zag de tiener het als een inmenging in zijn ruimte, want hoe dan ook "hij ging het binnenkort doen". Het dreigen om zijn spullen op zijn plaats te zetten is echter een goede hefboom om hem tot actie aan te moedigen, maar een dreigement dat alleen als laatste redmiddel en spaarzaam moet worden gebruikt. In ieder geval moeten 'opgeruimde' ouders zich ervan bewust zijn dat ze daarmee toch de intieme ruimte van hun puber betreden, gesymboliseerd door de vier muren van zijn kamer. 